Noot auteur : dit interview dateert van tijdens de coronaperiode

Martine Loots en Joâo Lopes lieten onrechtreeks met een bericht op facebook weten dat ze stoppen met hondensport. Dit sloeg in als een bom in de Belgische hondensportwereld, zeker bij de liefhebbers van het NVBK dus. We mogen dit best vergelijken met Lionel Messi die zou aankondigen dat hij stopt met voetballen.
Voor de liefhebbers uit het NVBK sowieso maar ook voor de liefhebbers van de Mechelaar zal Joâo Lopes geen onbekende naam zijn. Joâo Lopes heeft een uniek palmares bij elkaar gespeeld. Een palmares dat we mogen vergelijken met een ander icoon, ook een Belg, wielericoon Eddy Merckx. Maar achter elke man staat een sterke vrouw en dat is ook voor Joâo niet anders. Hun naam zal ook voor altijd verbonden zijn aan hun meest illustere Mechelse herder, namelijk A'tim. A'tim werd zo mogelijk, nog groter dan zijn baasje en staat nog steeds gekend als een uitstekend dekreu.
Joâo heeft in het NVBK op elk niveau en met verschillende honden (dus zowel in Cat 3, 2 als in de hoogste categorie 1) de titel van Nationaal kampioen behaald. Een nooit eerder vertoond huzarenstuk. Uiteraard won hij dus enorm veel titels en wedstrijden.
Het koppel viel op in de Belgische ringsport. Niet alleen door hun mooie resultaten maar ze zijn ook erg geliefd en vormen een mooi koppel. Ze getuigden dat pakwerk geen exclusieve mannenwereld is en dat het geen sport is alleen voor macho's . Zij bewezen ook dat het wel degelijk kan om als koppel aan hondensport te doen en dan nog erg succesvol ook !
Hun opmerkelijke resultaten, vooral met A'tim, gaven ook het Verbond (NVBK) meer internationale allure.

Axel : Van waar die beslissing om te stoppen met hondensport ?

Martine :We zijn eigenlijk al langer gestopt. Veel mensen wisten dat wel al langer hoor. Maar dat berichtje op facebook ging over onze wagen met benches die we verkochten. Zo werd het plots officieel. We hebben nog steeds onze honden en zijn nog steeds begaan met de hondensport want ik ben nog steeds lid van het bestuur van het NVBK.
Joâo : 50 jaar heb ik aan hondensport gedaan en men moet durven om er een punt achter te zetten. 50 jaar lang op topniveau is erg belastend . Ook al deed ik dat altijd met een groot hart. Presteren op topniveau is heel intensief, het kost veel tijd, werk, zweet en tranen.
Martine : Zeker de laatste 20 jaar beheerste de hondensport quasi heel ons leven.
Na zo'n lange sportcarrière werd het telkens moeilijker om dit nog op te brengen.
De laatste club waar we trainden was die van Jemeppe . Dat was heen telkens 90 km rijden heen en dan nog eens terug. De training was regelmatig gedaan pas om middernacht. We verlieten namelijk nooit de club als wij gedaan hadden met onze honden. We hebben altijd ook andere clubleden geholpen. Dat principe zijn we altijd trouw gebleven.
Joâo is een winnaar. Op een lager niveau of recreatief aan competitie doen is dus voor ons geen optie.

Axel : Joâo, hoe komt jij aan die exotische naam eigenlijk ?

Joâo : Het is een Portugese naam . Mijn grootvader was van Kaapverdië en was een zeeman. Ik spreek zelf geen Portugees want ik ben net als mijn vader in België geboren. Mijn naam gaf soms grappige situaties. We kregen bijvoorbeeld regelmatig mails uit Brazilië met vragen over onze honden en onze training omdat men er vanuit ging dat ik Portugees sprak, helemaal niet dus.
Maar men noemt mij eigenlijk Jean, dat klinkt al meer Belgisch hé.

Axel : Wat is het verschil tussen jullie eigenlijk als je al zo lang samen traint ?
Martine : Jean is veel strikter met zijn honden dan ik met de mijne. Jean eist eigenlijk constant controle over zijn honden. Ik liet mijn honden vrijer. Jean heeft me regelmatig lachend verweten dat ik mijn honden te graag zag.

Axel : Hoe zijn jullie in de ringsport terecht gekomen ?
Joâo : Ik was een echte stadsjongen, een geboren en getogen Antwerpenaar. Toen mijn ouders buiten de stad wilden wonen stelde ik één voorwaarde : een dobermann krijgen. En zo kreeg ik Satan Van de Westkant. We spreken over 1968. Met die Dobermann was ik al succesvol want ik won de Dobermann Verein Sieger in Duitsland, een titel die men behaalt op karakter en schoonheid. Ik was toen de eerste en enige Belg met mijn Dobermann die in Duitsland die titel behaalde. Dat was in 1970.
Na mijn legerdienst bij de paracommando's schakelde ik over naar een Bouvier maar die was niet geschikt voor ringsport .
Na die Bouvier volgde mijn eerste Mechelaar, een teef. Nog later kwam ik met King uit in het NVBK, mijn eerste hond waarmee ik in het Verbond speelde. King was een keiharde hond en graag gezien door echte africhters.
Nog een bekende hond van mij was One van de Lopes . One is een verhaal apart. Tot zijn 11 maand oud beet hij helemaal niet. Niemand geloofde in hem, maar ik wel dus en richtte hem reeds af op gehoorzaamheid, springen en zoeken. Op zijn 11 maanden sloeg hij aan het bijten, toen hij 13 maanden oud was, werd hij clubkampioen en op zijn 24 maanden werd hij de jongste Kampioen van België NVBK ooit! Uiteindelijk heeft hij tot zijn 12 jaar aan competitie gedaan . Hij was 70 cm hoog en woog 42 kg. Een flink uit de kluiten gewassen mechelaar dus.
Zo kan ik nog even doorgaan. A'Tim en zijn nakomelingen Gast, Fun en F'Kuno waren stuk voor stuk tophonden.

Axel : Martine, hoe kwam jij in de sport terecht ?

Martine : Toen ik zo'n 12-13 jaar was vergezelde ik mijn vader naar de hondenclub van Merksem. Mijn vader deed toen ook aan pakwerk, met Bouviers, in een ringclub van Sint-Hubertus.
Ik begon toen met een Duitse herder maar dat lukte niet zo goed. Eén van de meer ervaren leden, Robert Naessens, bood mij toen aan om met zijn afgerichte Mechelaar reu te werken en van hem en die hond leerde ik het hele programma.
Door mijn studies ben ik een poos uit de hondensport verdwenen. Half jaren ‘90 herbegon ik in Limburg, waar ik toen woonde, met Xastar, een kleinzoon van One van de Lopes en speelde ik aan de top in het NVBK. ‘Als ik toen maar had geweten wat ik nu weet', is telkens mijn reactie als ik aan Xastar denk. Hij was een echte tophond.
Na Xastar behaalde ik goede resultaten mat A'Tim zoon Fils en diens zoon Nelis De Heidewachter.

Axel : Wanneer kruisten jullie wegen dan ?
Martine : We kennen elkaar eigenlijk al heel lang. Ik was nog een kind, toen ik Joâo al aan het werk zag. Het was pas jaren later, toen mijn toenmalige relatie was afgesprongen dat Jean en ik elkaar beter leerden kennen en verliefd werden.

Axel : Hoe ging die samenwerking tussen jullie precies te werk ?
Martine : We vullen elkaar aan. Ik trainde wel nooit met Jean zijn honden en ook niet omgekeerd. We hadden dus telkens ons eigen honden om te trainen.
Jean is iemand die heel veel druk kan opleggen, ook mentaal . Hij is met mensen eigenlijk ook zo. Hij heeft een dominante uitstraling. Dat zullen er velen kunnen bevestigen. Hij moet kunnen werken met honden die zijn zoals hijzelf is en veel druk aankunnen. Zo heeft hij ze het liefst.
Wij hebben, zoals elke africhter trouwens, elk ons eigen type van hond.
Ik wist precies wat ik moest doen om Jean te helpen op training. Jean wist dat evenzeer van mij.
Als we trainden had ik bijvoorbeeld de afstandsbediening van de africhtingsband in de hand voor Jean zijn hond en Jean dus voor mijn honden.

Axel: De elektronische africhtingsband staat tegenwoordig erg ter discussie.
Martine : Dat is spijtig. Wij gebruiken die tool om beter te kunnen communiceren met onze honden van op een afstand. We gebruikten die band voor 99% om lage impulsen te geven.
We zijn heel erg tegen het verkeerde gebruik van de africhtingsbanden, dat is een evidentie. Wij haten het evenzeer als elke andere dierenliefhebber als men de africhtingsband gebruikt om de hond te pijnigen. Want, laat ons erg duidelijk zijn, dat is onze bedoeling nooit.

Als men de africhtingsband met kennis van zaken gebruikt en met respect en vooral als je dat goed hebt geïntroduceerd met dus heel lichte prikjes dan kan je dat vergelijken met klopje op de schouder, een waarschuwing. En dat is dus al genoeg voor de hond.
Wanneer je met geweld een hond africht dan verdwijnt het vertrouwen en krijg je een hond met een totaal andere uitstraling. Onze honden straalden heel veel plezier uit tijdens het werk. Die opmerking kregen we telkens te horen als we bezoek kregen van liefhebbers van over heel de wereld. Men vond dat verbazingwekkend.

Axel : Gebruiken jullie ook andere tools, zoals bijvoorbeeld een clicker ?
Joâo : Ik niet . Ik gebruikte zelfs geen voer om te trainen. Belonen deed ik wel soms met een balletje.
Martine : Ik werk wel met voer. Zeker met pups en ook met grote honden maar veel minder uiteraard.
We stonden wel altijd open voor nieuwe inzichten of methodes. Ook uit andere programma's. Jean had bijvoorbeeld altijd zeer dominante honden, honden die het meenden. Die werden dus gemakkelijker geprovoceerd . Gast was ook zo'n hond. In het zoekhokje beet hij bijvoorbeeld telkens de pakwerker. Door trainingen in IPO (nu IGP) clubs te bekijken, leerden we dat zij het aanblaffen in het hokje anders aanleerden, op een speelse manier en zonder provocatie. Jean is dat ook beginnen doen met Fun met goed resultaat.

Axel: Jullie zijn dus mee geëvolueerd ?
Martine : Zeker, om aan de top te willen blijven mag je niet stil staan. In de jaren 80 moest het allemaal niet zo secuur zijn zoals nu. Men eist echter altijd maar meer in de africhting. Daar schuilt wel het gevaar in dat we daardoor nog enkel zuivere sporthonden gaan overhouden in de sport.
Wij hadden altijd sterke karakters maar dit is het type waar Jean graag mee werkte Veel van zijn honden zouden bij iemand anders nooit competitie gespeeld hebben..

We hebben veel respect voor de zuivere sporthonden maar die sterke karakters moeten we ook behouden. Die hebben we nodig voor de fok . Mechelaars zijn geen salonhonden en dat mogen ze ook nooit worden.
We herinneren ons nog toen men begon met een bakje of een matje te trainen bij de sprongen. Daar werd een beloning op gelegd. In het begin werd daar door de ‘old school' africhters mee gelachen maar tegenwoordig traint iedereen zo.
Dat lijkt heel normaal maar het is wel anders geweest hoor, geloof me.
Africhting en nieuwe hulpmiddelen blijven ook nu nog constant evolueren

Axel : Welke evolutie in de sport vonden jullie het meest baanbrekend ?
Martine : Het zal u misschien verbazen maar dat is ongetwijfeld de elektronische africhtingsband. Die heeft de hondensport veel humaner gemaakt. Mensen die deze tool niet kennen beschrijven dit als een marteltuig maar die hebben het helemaal verkeerd. Heel lang geleden, de tijd voor die africhtingsband, bestonden andere minder fraaie zaken in de africhting. Africhters hielden toen minder rekening met de psyche van een hond.
Gelukkig is dat al erg veranderd.
Tegenwoordig tracht men het maximum uit een hond te halen en zoveel mogelijk op een positieve manier.
We hebben dankzij onze werking met de elektronische africhtingsband veel successen behaald.

Axel: Jullie zijn in veel clubs lid geweest ?
Martine : Als je iets wil bereiken in de sport, heb je daarbij de hulp nodig van een goed en ervaren team. Wij hebben het geluk gehad om steeds met de beste africhters en pakwerkers te kunnen samenwerken. Daar we een aantal keren verhuisd zijn, hebben we op verschillende clubs getraind, maar steeds met een heel bekwaam team.
Joâo startte als jonge kerel van 16 jaar in de club van Wommelgem (Belgische Kennel Club), maar de echte start kwam toen hij met enkele andere jonge africhters de club “De strijdlust Ranst” oprichtte in het NVBK. Ze waren jong en enthousiast en ontwikkelden hun eigen manier van trainen, die later door veel andere clubs werd overgenomen.
Toen volgde de periode in Hoboken, waar A'Tim klaargestoomd werd tot de topper die iedereen kent.
Daarna verhuisden we naar de Kempen waar we trainden in de club van Lummen, tot we in 2003 in de club van Lier terug gingen samenwerken met onze vertrouwde pakwerker van Hoboken. Dat waren fantastische jaren en goed trainen werd er gecombineerd met plezier maken en kameraadschap.
Later volgden er mooie jaren in Nijlen en daarna in Jemeppe.
We hebben met veel fijne mensen kunnen samenwerken en er mooie herinneringen en vriendschappen aan overgehouden. Daarvoor zijn we hen allemaal heel dankbaar.

Axel : Wie waren jullie voorbeelden ?
Joâo : voorbeelden zal ik ze niet noemen maar we hebben wel van heel veel mensen geleerd waarmee we getraind hebben en evenzeer van liefhebbers uit andere disciplines.
Trouwens, het moeten niet altijd grote namen zijn om van te leren. We hebben respect voor heel wat africhters.
Martine : Jean is uiteindelijk de topafrichter geworden die hij nu is, dankzij zijn natuurlijk talent en dankzij de ervaring die hij opdeed door de samenwerking met de teams.
Toen een aantal africhters van de Belgian Kennel Club de overstap naar het Verbond maakten, waren zij een mooie aanvulling op de africhting in het NVBK.
De NVBK-mechelaars hebben een positieve injectie gekregen in hun genen door de inbreng van de meer atletische Belgian Kennel Club lijnen. Deze waren door hun springkwaliteiten een mooie aanvulling op de sterke karakters in het NVBK.

Axel : Er wordt wel meer verteld dat het vroeger beter was. Ook de Mechelaars waren sterker beweerde men. Delen jullie ook die mening ?
Martine : Het klopt dat men veel praat over vroeger. En veel van die mensen die over vroeger spreken waren er toen niet eens bij, hahaha. En zij die er wel vroeger bij waren moesten evolueren want de africhting van toen zou nu niet meer voldoen. Er is veel veranderd. Ook wij zijn veel veranderd. We evolueerden, we leerden uit fouten, we leerden van andere africhters. Maar we hebben wel respect voor het verleden.
Ik heb misschien wel wat kritiek op het fokken. Sommigen zijn niet verstandig bezig. Fokken lijkt gemakkelijk maar dat is het niet. Dat is één van de redenen waarom we zo veel Mechelaars in een asiel zien. Zelf heb ik niet gefokt, Jean enkele keren, maar we volgden het wel altijd van dichtbij omdat onze reuen regelmatig als dekreu ingezet werden.
We kennen allemaal voorbeelden van honden die niet oké zijn, hetzij mentaal, hetzij fysiek waarmee toch gefokt wordt. Geld mag niet de drijfveer zijn om te fokken. Het grote succes van ons geliefde ras brengt mee dat men soms zonder scrupules fokt en verkoopt aan landen die er geen kaas van hebben gegeten of aan eigenaars zonder begeleiding. Dat zorgt geheid voor problemen en vind ik niet verantwoord.
Gelukkig zijn er ook genoeg fokkers die het wel goed menen.
En goede honden zijn er zeker nog. Die zijn echter niet altijd op wedstrijd te zien . Je moet dus inspanningen doen om die te vinden, veel gaan kijken op trainingen en je ogen en oren open houden. Trouwens, wat is een goeie hond ? Ieder heeft daarover zijn eigen idee of smaak en moet een type hond kiezen dat bij hem past.

Axel : Zo een sterke duwbeet is dat genetisch, denken jullie ? En willen jullie die kwaliteit zeker zien bij jullie eigen honden ?
Martine : Het moet er in zitten maar er moet ook aan gewerkt worden. Dat is dus een job voor de pakwerker. Een genetische duwbeet is voor ons een vereiste. Onze honden waren altijd sterke beenbijters. Het is niet evident in de Belgische ringsport om als pakwerker zo'n snelle hond op te vangen. Vroeger werden alle honden op het been gezet. Maar door het grote aantal armbijters is het moeilijk geworden om een pakwerker te vinden die dit nog goed en veilig kan. Daarom opteerden we meer en meer om toch een hond op de arm te zetten, toch zeker bij de lange aanval. Voor de veiligheid en gezondheid van de hond.

Axel : Jullie hebben wel meer bekende honden gehad maar A'tim werd wereldbekend. Beschrijf hem eens .
Martine : A'tim had waanzinnig veel charisma met heel veel zelfvertrouwen. Hij straalde dat werkelijk uit. Het type dat we wel eens een alfa reu noemen dus. Hij was niet echt sociaal maar gedroeg zich wel. Hij was wel goed met pups en vocht niet met andere honden, zolang hij niet geprovoceerd werd. Hij gedroeg zich ook perfect in een massa mensen of bij de dierenarts. A'tim had het niet nodig om zich agressief of stoer te gedragen, hij straalde gewoon respect uit. Maar men mocht hem wel niet uitdagen.
Buiten in zijn kennel en in huis was hij rustig. Hij was niet zenuwachtig en heel evenwichtig.
Hij was ook geen blaffer. Wel dominant dus maar met respect voor Jean. Als hij gestraft werd door Jean en hij wist dat hij fout was geweest dan vormde dat geen enkel probleem.
A'tim was een complete hond, fysiek en mentaal en paste perfect bij Jean.

Axel : A'tim werd ook een bekende dekreu .
Martine : Ja, dat klopt.
Veel van zijn nakomelingen behaalden heel goede resultaten in alle takken van de hondensport of werkten bij Special forces, bij de politie of het leger over heel de wereld.

Axel : Hadden jullie A'tim van pup ?
Jean : Neen, hij was 18 maanden oud en zat bij een eigenaar die hem niet de baas kon. Ik ging hem bekijken, en zag zijn uitzonderlijke kwaliteiten en heb hem dadelijk gekocht. Een risico, want hij was totaal niet afgericht, maar één van de beste investeringen die ik heb gedaan want ik heb er een fantastische hond aan gehad en super nakomelingen.
Ook met zijn nakomelingen haalde Jean topresultaten en Kampioenstitels en honden als Gast, Fun du Bois de la Limite en Ringstar F-Kuno zijn wereldberoemd. En de trend zet zich verder want ook van Ringstar F-Kuno stonden er al enkele nakomelingen op het hoogste schavotje bij de Wereldkampioenschappen.

Axel : Jullie hebben altijd succesvolle honden gehad. Hoe selecteerden jullie die als pup ?
Martine : Om eerlijk te zijn hebben wij daar geen grote theorie over. We gingen wel regelmatig kijken naar een nest waarin we interesse hadden, telkens nest van ouders wiens stamboom we goed kennen. Het werken en het bijten zit in de genen dus daar hadden we vertrouwen in en dat hoefden we niet te testen. Een moederteef hoeft voor ons ook niet afgericht te zijn. Een fysiek gezonde teef van een goede bloedlijn, met een rustig en zelfzeker karakter is wat telt voor ons.
We deden niet echt een karaktertest maar we keken goed naar hoe de pups zich gedroegen in het nest. We zochten naar een rustige, onafhankelijke pup met zelfvertrouwen.

Axel : Wat brengt de toekomst ?
Martine : We hebben nog steeds honden en een grote tuin. Dus vervelen gaan we ons niet doen.
De Belgische ringsport en het NVBK was en blijft een deel van ons leven. We volgen het dus zeker verder actief op maar wel van aan de zijlijn.


Bekijk ook eens hun website : www.workingmalinois.be Workingmalinois A'Tim bloodline (workingmalinois3.wixsite.com)


Auteur : Axel Van der Borght